ΚΥΠΡΟΣ-ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ - H ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΡΑΣ

 ΚΥΠΡΟΣ...

Η Επιτροπή για μια Ριζοσπαστική Αριστερή Συσπείρωση (ΕΡΑΣ) συστάθηκε τον Οκτώβριο του 2011

ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ - H ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΡΑΣ

Οι καταιγιστικές  εξελίξεις του τελευταίου μήνα, ηρθαν να επιβεβαιώσουν με δραματικό τρόπο τις εκτιμήσεις  όσων βλέπαμε την εμπλοκή της Κύπρου στη δίνη της καπιταλιστικής κρίσης, ως εξέλιξη που θα αναδιαμόρφωσει βίαια το κοινωνικό και πολιτικό σκηνικό.

Η   κυπριακή οικονομία «προσαρμόζεται» βίαια στις απαιτήσεις της τρόικας που επιβάλλουν σκληρές θυσίες στην εργατική τάξη. Ταυτόχρονα οι πάγιες ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις, που στην περίπτωση της Κύπρου, πήραν τη μορφή κουρέματος  καταθέσεων των δύο  τραπεζών, σπρώχνουν τμήμα της αστικής τάξης σε διερεύνηση σεναρίων και σχεδιών που λίγους μήνες πριν ήταν ταμπού (έξοδος από το ευρώ, αναζήτηση εναλλακτικών συμμαχιών με άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις).

Η συνομολογούμενη απαίτηση της αστικής τάξης και του πολιτικού της προσωπικού για  «επανεκίνηση» της οικονομίας και «ελαχιστοποίηση των συνεπειών της κρίσης», σημαίνει εντελώς διαφορετικά πράγματα  για τους ίδιους και τους εργαζόμενους. Είναι σαφές, ότι σε οποιαδήποτε του μορφή, το σχεδιο της κυπριακής αστικής τάξης (που αυτή τη στιγμή είναι η παραμονή στο ευρώ και η εφαρμογή του μνημόνιο) έχει ως βασική προϋπόθεση υλοποίησης τη δραματική μείωση του εργατικού κόστους μέσα από: μαζικές απολύσεις, περικοπές στους μισθούς, διάλυση του κράτους πρόνοιας, περιορισμό του δημόσιου τομέα και υπηρεσιών (το παράδειγμα των Κυπριακών Αερογραμμών είναι ενδεικτικό αυτής της καταστροφικής πολιτικής). Οι δε ραγδαίες εξελίξεις με φόντο την Ε.Ε. που βυθίζεται στη κρίση, αναγκάζουν τους κυβερνώντες σε άμεση και εφ’ όλης της ύλης επίθεση. Γρήγορα, κάθε επικοινωνιακό τρυκ θα εγκαταλειφθεί και οι συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης και των πολιτικών λιτότητας θα φέρουν τη κοινωνία σε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Ήδη έχουμε αρχίσει να τις ζούμε.

Μέσα σε μία τέτοια περίοδο, κάθε εργαζόμενος/εργαζόμενη βλέπει τη ζωή του να αλλάζει δραματικά προς το χειρότερο και ανακαλύπτει ξανά την ανάγκη συλλογικής δράσης. Ήδη, ο αναβρασμός σε πολλούς εργασιακούς χώρους  είναι έντονος και αναμένεται να αυξηθεί εκ των πραγμάτων. Η υπεράσπιση των κεκτημένων μας, προβάλει ως φυσιολογικό αίτημα του κόσμου της δουλειάς, που αναζητά και σε πολιτικό επίπεδο  τροπους και προοπτικές διεξόδου από αυτή την κατάσταση. Αναπόφευκτα, το  «παζάρι» των ιδεών που εξηγούν τα όσα πρωτόγνωρα συμβαίνουν καθώς και η συζήτηση γύρω από τις μεθόδους αντιμετώπισης τους, έχει ξανανοίξει. Τα ιδεολογήματα περί κοινωνικής ειρήνης και ταξικού συμβιβασμού καθώς και οι διαχειριστικές πολιτικές που προβάλλει και εφάρμοσε η ηγεσία του ΑΚΕΛ έχουν χρεοκοπήσει. Οι συγκεκριμένες πολιτικές, όχι μόνο δοκιμάστηκαν και απέτυχαν να σταματήσουν την εξάπλωση της κρίσης και τη λήψη επώδυνων μέτρων αλλά εμποδίζουν και την προετοιμασία του μοναδικού αποτελεσματικού όπλου που διαθέτουν οι εργαζόμενοι: της καθημερινής αλληλεγγύης και της οργάνωσης των αγώνων που πρέπει να δώσουμε για να μην πληρώσουμε εμείς την κρίση των καπιταλιστών.

Η πραγματικότητα αυτή έχει αφήσει ένα τρομακτικό πολιτικό κενό το οποίο είναι απόλυτα αναγκαίο να καλυφθεί από τη Ριζοσπαστική Αριστερά. Η επιλογή οικοδόμησης ενός αριστερού σχηματος όπου οι ιδές της ρήξης και της ανατροπής θα βρίσκουν το χώρο τους σε ευρύτερα ακροατήρια είναι ζωτικής σημασίας για τη κάλυψη του πολιτικού κενού. Η αξία της όποιας συμβολής της ΕΡΑΣ θα κριθεί αναγκαστικά από το κατά πόσο μπορεί να κατοχυρωθεί ως εκείνο το ζωντανό και μαχητικό σχήμα της αριστεράς που, τόσο στο επίπεδο των ιδεών όσο και στο επίπεδο της δράσης, αποδεικνύει καθημερινά ότι αποτελεί χρήσιμο παράδειγμα αλλα και εργαλείο πολιτικής έκφρασης των εργαζόμενων, ντόπιων και μεταναστών αλλά και όλων των καταπιεσμένων. Για την επίτευξη αυτού του στόχου υπάρχουν κάποιες βασικές προϋποθέσεις:

Στρατηγική

Η επιλογή της ΕΡΑΣ να μην χρησιμοποιήσει αυστηρό ιδεολογικό λόγο στη προσπάθειά της να αποκτήσει δεσμούς και ρίζες στην κοινωνία είναι σωστή. Σήμερα, που οι καταστάσεις οδηγούν στη ριζοσπαστικοποίηση ευρύτερα τμήματα του πληθυσμού, με πολύ διαφορετικές ιδέες και εμπειρίες, μια προσπάθεια απεύθυνσης στη βάση σκληρών ιδεολογικών συμφωνιών θα περιόριζε πολύ την εμβέλεια του σχήματος μόνο στους όποιους «πεισμένους» αγωνιστές υπάρχουν τριγύρω. Η συνδιαμόρφωση πολιτικών πλαισίων για της ανάγκες της κοινής δράσης, αποδείχτηκε πολύ χρήσιμη σε επίπεδο συμπερασμάτων για το κίνημα και τη ριζοσπαστική αριστερά. Με αυτό τον τρόπο η ριζοσπαστική αριστερά μπορεί να επηρεάζει ευρύτερα τμήματα κόσμου, μέσα από τους  κοινούς αγώνες της καθημερινότητας.

Σε αυτή την κατεύθυνση, είναι απαραίτητη για την οικοδόμηση πλατιάς ριζοσπαστικής αριστεράς και η απεύθυνση/κοινή δράση με τον κόσμο της βάσης μεγάλων ρεφορμιστικών κομμάτων. Ταυτόχρονα, όμως, οι ηγεσίες των μεγάλων ρεφορμιστικών κομμάτων (βλ. ΑΚΕΛ) δεν προτίθενται να εγκαταλείψουν τις ιδέες τους, τον προσανατολισμό τους και κυρίως τους μηχανισμούς ελέγχου της βάσης τους. Για αυτό το λόγο απαιτείται η μέγιστη συσπείρωση, οργανωτικότητα και αυτονομία των ριζοσπαστικών/αντικαπιταλιστικών σχημάτων. Και μάλιστα όχι απλά για να επιβιώσουν, αλλά πολύ περισσότερο για να εκθέτουν τις ρεφορμιστικές ηγεσίες και να τις αναγκάζουν μέσα από τη κοινή δράση και την συνδιαμόρφωση με τη βάση τους, να συναινούν σε χρήσιμες δράσεις για το κίνημα.

Αυτό ακριβώς το τελευταίο ζήτημα, είναι και το βασικότερο πρόβλημα φυσιογνωμίας  της ΕΡΑΣ. Στα κείμενα αναφοράς μας  υποστηρίζουμε ότι " το ΑΚΕΛ δεν έχει ούτε τη διάθεση ούτε την ικανότητα να συγκρουστεί με την επικρατούσα ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού και της εθνικής προσέγγισης στο κυπριακό με αποτέλεσμα να προσπαθεί να εφαρμόσει τις πολιτικές που επιβάλλει το γενικότερο κλίμα σε συνθήκες παγκόσμιας οικονομικής κρίσης"[1]. Αυτός ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους που μπήκαμε όλοι μαζί στην προσπάθεια να χτίσουμε μια διακριτή συλλογικότητα της ριζοσπαστικής αριστεράς.  Για πολλούς συντρόφους/συντρόφισσες που πλησίασαν και εντάχθηκαν σε αυτή, η τακτική ενός κομματιού της να διατηρεί οργανικές σχέσεις με την  ηγεσία του ΑΚΕΛ, στις σημερινές συνθήκες, έρχεται σε αντιπαράθεση με την προσπάθεια για την κατάκτηση αυτόνομου και οργανωμένου πολιτικού σχεδίου από την πλευρά μας.

Στο πλαίσιο της ΕΡΑΣ η  αντίφαση αυτή είναι προφανής. Και αυτό γιατί  το βασικό κοινό της, η μαγιά της, η κρίσιμη μάζα της, αποτελείται από άτομα που αναζητούν πολιτική στέγη αυτόνομη και  σίγουρα  ριζοσπαστικότερη του ΑΚΕΛ. Και όμως, την ίδια στιγμή, αυτοί ακριβώς οι σύντροφοι/συντρόφισσες, ζωντανή απόδειξη του εύρους του κόσμου που ριζοσπαστικοποιείται, καλούνται να βρουν κοινό τόπο με μία τακτική που στηρίζεται στη πεποίθηση ότι η σημαντικότερη μήτρα  ριζοσπαστικοποίησης της εποχής, βρίσκεται βασικά και κύρια εντός του ΑΚΕΛ.

Η παραπάνω παρατήρηση δεν σημαίνει φυσικά ότι δεν υπάρχει κόσμος στο ΑΚΕΛ ο οποίος μπορεί να βρεθεί πιο κοντά στις απόψεις μας παρά στην ηγεσία του το επόμενο διάστημα. Κάθε άλλο. Εμείς όμως, που πασχίζουμε να παίξουμε σημαντικό ρόλο στο συγκεκριμένο πολιτικό σκηνικό, δεν μπορούμε να ξεχνάμε ότι χωρίς αυτόνομη φωνή, χωρίς καθαρή, ειλικρινή και τίμια κριτική στις στάσεις που δυσχεραίνουν την ανάπτυξη μαχητικού κινήματος, και κυρίως χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο τακτικής και παρέμβασης στη βάση του ρεφορμισμού, δεν θα έχουμε καμία πιθανότητα να τον κερδίσουμε, όσες επιτελικές θέσεις και αν μας παραχωρηθούν σε όργανα ή επιτροπές, ή σε όσες αντιφάσεις και αν υποπέσει η ηγεσία του.

Όπως αναφέρουμε στις προγραμματικές μας θέσεις (Μάιος 2012)  "Όραμα και στόχος της ΕΡΑΣ είναι η ανατροπή του καπιταλισμού και ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός της κοινωνίας". Δεν έχουμε αυταπάτες ότι ο δρόμος που διαλέξαμε να βαδίσουμε όλοι μαζί είναι ο δύσκολος δρόμος. Αλλά η αριστερά είναι φτιαγμένη για τα δύσκολα και όλοι εμείς, που αποτελούμε ένα μικρό κομμάτι της, μπορούμε να βάλουμε ένα λιθαράκι στον αγώνα να φτιάξουμε μια κοινωνία όπου δεν θα υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Συλλογικό κείμενο μελών της ΕΡΑΣ